verhalende

Verhalende is een bijvoeglijk naamwoord uit het Nederlands dat betrekking heeft op vertellen of vertellen in verhaalvorm. Het wordt gebruikt om teksten, media en stijlen aan te duiden die een verhaal presenteren met gebeurtenissen die zich in tijd afspelen. In alfabetische en didactische contexten onderscheidt men verhalende teksten van andere teksttypes zoals beschrijvende of betogende teksten.

In de literatuur en taalwetenschap verwijst verhalende meestal naar een tekst waarin een verhaal centraal staat: er zijn personages, een setting, een plot en meestal een verloop van handeling met spanning, conflict en oplossing. De vertellijn kan in de ik-vorm of in de derde persoon plaatsvinden, en de verteller kan al dan niet objectief zijn. Kenmerkend is het gebruik van dialogen, auctoriële of personagegerichte focalisatie en soms flashbacks of vooruitwijzingen.

Verhalende teksten komen in verschillende vormen voor, zoals romans, korte verhalen, sceenschilderingen in films en televisie, en andere media waarin de nadruk ligt op wat er gebeurt en hoe personages daarop reageren. In onderwijs- en stilistische contexten wordt gesproken van verhalende stijl of vertelwijze, waarbij het tempo, de scenische opbouw en de opbouw van spanning centraal staan.

Etymologisch is verhalende afgeleid van verhaal, met het suffix -end om een eigenschap of aard aan te geven: wat te maken heeft met het vertellen van een verhaal. Het woord weerspiegelt dus een focus op gebeurtenissen, acties en narratieve structuur.