runtimegegevens

Runtimegegevens zijn gegevens die tijdens de uitvoering van software of een computersysteem worden verzameld. Ze beschrijven wat er gebeurt terwijl een programma draait, zoals resourcegebruik, prestaties en gedrag van de applicatie en het onderliggende systeem. Vaak wordt ook gesproken van telemetrie of instrumentatie van runtime-activiteiten.

Typen runtimegegevens zijn onder meer prestatiegegevens (CPU- en geheugengebruik, I/O-activiteiten, context switches, cachemisses), timinggegevens (latency, doorvoer, uitvoeringstijd), toestands- en gebeurtenisgegevens (thread- en processtatus, status van taken, stacktraces, uitzonderingen, loggebeurtenissen) en fout- of diagnostische gegevens (foutcodes, crash dumps). Daarnaast kunnen gebruikers- of domeingebeurtenissen worden vastgelegd, bijvoorbeeld gebruikersacties of configuratieveranderingen, afhankelijk van de aard van de toepassing en privacyregels.

Verzameling vindt doorgaans plaats via instrumentatie in de code, tracing en logging, of via monitoringagenten die op systemen draaien. De gegenereerde gegevens worden meestal opgeslagen in logbestanden, centrale telemetriesystemen of dashboards. Implementatie kent soms een afweging tussen detailniveau en overhead: meer gedetailleerde gegevens leveren betere inzichten, maar kunnen de prestaties beïnvloeden en meer opslag vergen.

Toepassingen van runtimegegevens omvatten prestatieoptimalisatie, foutopsporing, incidentrespons, capaciteitplanning en naleving van servicelevelagreementen. Ze helpen bij het begrijpen van gedrag onder verschillende omstandigheden en bij het voorspellen van knelpunten. Belangrijke aandachtspunten zijn privacy en beveiliging (met name bij gevoelige of persoonsgebonden gegevens), gegevenskwaliteit, en beleid voor gegevensretentie en kostenbeheersing. Best practices omvatten gestructureerde en consistente logging, gerichte sampling, minimale overhead, en duidelijke governance rondom opslag en toegang.