retentietijden

Retentietijd, en meervoud retentietijden, is in chromatografie de tijd die verstrijkt vanaf het moment van injectie totdat een stof door de detector wordt opgepikt als een piek in het chromatogram. De hoofdretentietijd t_R geeft daarmee aan hoe lang een analyte op de kolom blijft voordat het elueert. In gaschromatografie en vloeistofchromatografie is t_R een kernkenmerk van een stof onder specifieke methodeomstandigheden. Daarnaast wordt vaak de lege kolomtijd t_M genoemd, de tijd die nodig is voordat een onveranderd materiaal de detector bereikt (de zogenaamde “void time”).

Verklarende afgeleide parameters zijn onder meer de retentiefactor k' = (t_R - t_M)/t_M, en de capaciteitfactor k = k'. Deze factoren geven de mate van retentie gecorrigeerd voor de doorsnede van de kolom en maken vergelijkingen tussen verschillende methoden mogelijk. De selectiviteitsfactor α en de oplossingsresolutie Rs tussen twee pieken zijn aanvullende concepten die helpen bij de interpretatie van retentietijden in complexe chromatogrammen.

Retentietijden worden beïnvloed door tal van factoren, waaronder kolomkenmerken (lengte, diameter, staafje/particle size, en polarity van de stationaire fase), de mobiliteitsfase (liefst oplosmiddel- of draaggaskwaliteit, flow-/isocratische of gradiëntcondities), temperatuur en eventuele additieven. Bij HPLC spelen ook de pH en ionische sterkte van het mobiele fase zich in op de retentie van opgeloste ionen of polariseerbare stoffen. Methoden kunnen indien nodig worden aangepast om t_R-stabiliteit te vergroten, bijvoorbeeld door gebruik van interne standaarden of kalibratie met standaarden.

Toepassingen van retentietijden omvatten identiteitsbepaling en kwantificatie van stoffen, methodeontwikkeling en kwaliteitscontrole in sectoren zoals chemie, biologie, farmacie en milieu. Retentietijden zijn systeemafhankelijk en kunnen variëren met kolomveroudering, temperatuur en mobiele fase, waardoor vergelijking tussen systemen altijd met referentiestandaarden of ingebouwde vergelijking (bijv. retentie-index) plaatsvindt.