remvermogenverlies

Remvermogenverlies is een term uit de cognitieve neuropsychologie die verwijst naar een verminderd vermogen om automatische of voor de hand liggende reacties te remmen. Het is een kernonderdeel van executieve functies en relatie tussen impulscontrole en doelgericht gedrag. Bij remvermogenverlies lukt het minder goed om een respons stop te zetten of te onderdrukken wanneer dit nodig is, wat kan leiden tot impulsief of ongecontroleerd handelen.

Het wordt meestal onderzocht met taken zoals de stop-signal task en de Go/No-Go-taak. Bij deze tests is een deelnemer actief in reageren op bepaalde signalen, maar moet hij of zij ook snel stoppen wanneer een signaal aangeeft dat stoppen noodzakelijk is. De snelheid en nauwkeurigheid waarmee stoppen lukt, leveren een maat voor remvermogen.

Remvermogenverlies komt voor bij diverse populaties en aandoeningen, waaronder kinderen en volwassenen met ADHD, personen met enige vorm van middelenmisbruik of afhankelijkheid, en na hersenletsel of bij veroudering. Het kan ook optreden bij bepaalde psychiatrische aandoeningen en na langdurige stress of slaapgebrek.

Neurale basis: remvermogen wordt ondersteund door frontale netwerken, vooral de dorsolaterale prefrontale cortex, orbitofrontale cortex en de anterior cingulate cortex, in verbinding met de basale ganglia (zoals caudate en putamen). Neurotransmitters zoals dopamine, noradrenaline en GABA spelen een belangrijke rol in deze circuits.

Hulp bij remvermogenverlies richt zich vaak op behandeling van onderliggende oorzaken, cognitieve trainingsprogramma’s en gedrags- en farmacologische interventies. Bij ADHD kunnen stimulantia en gerichte therapieën helpen; daarnaast kunnen slaapverbetering, stressreductie en structuur in dagelijkse routines de remcontrole ondersteunen.