regelaarstechniek

Regelaarstechniek, ook wel regeltechniek of control engineering genoemd, is het vakgebied dat zich bezighoudt met het ontwerp, de analyse en de toepassing van systemen die het gedrag van dynamische processen sturen via feedback. Het doel is om prestaties zoals stabiliteit, nauwkeurigheid, snelheid en robuustheid te realiseren onder variërende omstandigheden.

Een kernpunt in de regelaarstechniek is het modelleren en regelen van systemen. Wiskundige modellen (différentiaalvergelijkingen, transferfuncties, toestandruimte) dienen als basis voor het ontwerp van regelaars die meetgegevens van sensoren gebruiken om sturingen naar actuatoren te geven. Belangrijke regelmethoden zijn onder meer de proportioneel- integraal- en differentiaal (PID) regelaar, lead/lag-compensatie, modelpredictieve controle (MPC), adaptieve en robuuste regelingen. Digitalisering brengt discrete tijdstappen en digitale controllers met zich mee, wat hardware- en softwarematige implementatie beïnvloedt.

Toepassingen van regelaarstechniek bestrijken onder meer de procesindustrie (chemie, olie en gas, voedingsmiddelen), maakindustrie, robotica, automotive, energie en verwarmings- ventilatie- en airconditioningssystemen. Ontwerp en analyse gebeuren via methoden voor stabiliteit en prestatie-evaluatie (bijv. Nyquist- en Bode-analyses, toestandruimte-analyse), modellering en simulatie, en vaak hardware-in-the-loop testen. Veelgebruikte tools zijn MATLAB/Simulink, LabVIEW en industriële automatiseringsplatforms die voldoen aan normen zoals IEC 61131-3 voor PLC-programmering.

Regelaarstechniek is een interdisziplinair vakgebied dat elementen uit elektrotechniek, werktuigbouwkunde, informatica en systeemtheorie combineert. Opleidingen leiden tot kennis in modeling, controllerontwerp en industriële automatisering, met aandacht voor veiligheid, betrouwbaarheid en onderhoud. Ontwikkelingen richten zich op digitalisering, Industrie 4.0 en data-gedreven regeltechnieken.