passiefagressief

Passief-agressief gedrag is een indirecte wijze van uiting geven aan boosheid, wrok of onvrede. In plaats van openlijk een probleem aan te kaarten, wordt de agressie gemedieerd door terughoudendheid, afwezigheid van medewerking of subtiele vormen van sabotage. De term is afgeleid van het samengestelde Nederlands voor passief en agressief en verwijst naar een relatiepatroon dat vaak voorkomt in persoonlijke en professionele omgevingen.

Belangrijke kenmerken zijn onder meer terugtrekking of zwijgen, het geven van onvolledige of halve antwoorden, deliberately trage ontvangst van informatie en taken, het achterhouden van heldere feedback, sarcasme of onderhuntersboodschappen, en het tonen van koppige of defensieve houding zonder directe confrontatie. Ook kunnen terughoudende reacties op verzoeken of ongevraagde kritiek als tekenen gelden. In sommige gevallen komen ondermijnende handelingen zoals het uitstellen van afspraken, het niet nakomen van beloften of het leveren van minimale inzet voor een taak voor.

Oorzaken variëren en kunnen liggen in angst voor conflict, onzekerheid, een behoefte aan controle, machtsdynamiek in relaties, of aangeleerde copecontexten uit de opvoeding. De gevolgen zijn vaak schade aan vertrouwen en communicatie, verhoogde spanning en langere conflicten.

Omgaan met passief-agressief gedrag richt zich op duidelijke communicatie en grenzen. Het gebruik van ik-boodschappen, specifieke feedback, regelmatige check-ins en, indien nodig, bemiddeling of professionele hulp kan helpen. Cruciaal is het concreet benoemen van het gedrag en de impact ervan zonder te evalueren als persoon.