overweldigd

Overweldigd is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord en het voltooid deelwoord van het werkwoord overweldigen. Het duidt aan dat iemand zodanig is getroffen door emoties, informatie of gebeurtenissen dat hij of zij het moeilijk vindt om de situatie te verwerken. Veelvoorkomende contexten zijn emotionele reacties zoals verrassing, ontroering of angst, en situaties waarin men overweldigd raakt door een grote hoeveelheid informatie, taken of drukte.

Etymologie en gebruikscontext. Het woord is opgebouwd uit het voorvoegsel over- met de wortel van het werkwoord overweldigen, wat een intensivering aangeeft ten opzichte van een minder sterke invloed. In het Duits bestaat een verwant begrip überwältigt met een vergelijkbare betekenis. In het dagelijks Nederlands wordt overweldigd vaak gebruikt om aan te geven dat iemand niet alleen verrast is, maar daadwerkelijk het hoofd kwijt lijkt te raken door de impact.

voorbeelden en nuance. Voorbeelden: "Na het nieuws voelde hij zich overweldigd." "Ze was overweldigd door de ontvangst en de vele berichten." Het kan verwijzen naar zowel emoties als cognitieve belasting, zoals informatieoverload of plotselinge gebeurtenissen die iemands capaciteit overschrijden. Het woord kan zowel tijdelijk als langdurig van toepassing zijn, afhankelijk van de duur en intensiteit van de ervaring.

Grammatica en verwante vormen. Overweldigd functioneert als een voltooid deelwoord dat ook als bijvoeglijk naamwoord kan dienen, bijvoorbeeld in "een overweldigd gevoel". In zinnen met zijn als hulpwerkwoord: "Ik ben overweldigd" of in de voltooide tijd: "Ik ben overweldigd geweest." Verwante termen zijn onder meer overspoeld en overdonderd, die in de betekenis dicht bij overweldigd liggen maar net een iets andere nuance hebben.