overtreden

Overtreden is een Nederlands werkwoord met twee hoofdbetekenissen: het kan gaan om het schenden of breken van regels, wetten of normen, en het kan letterlijk betekenen een grens of privéterrein binnentreden of voorbijgaan. In de eerste betekenis is overtreden synoniem aan schenden of overtreden, in de tweede betekenis gaat het om het letterlijk passeren van een grens.

Etymologie en gebruik Het woord is afgeleid van over- (er overheen) en treden (stappen). Daardoor is zowel een figuurlijke als een letterlijke betekenis mogelijk: iemand gaat eroverheen in strafbaar of normatief opzicht, of iemand stapt over een fysieke grens.

In het Nederlands recht onderscheidt men vaak tussen overtredingen en misdrijven. Overtredingen zijn doorgaans minder ernstig en leiden tot administratieve sancties zoals boetes; misdrijven zijn ernstiger en worden strafrechtelijk vervolgd. Het zelfstandig naamwoord overtreding verwijst naar de handeling zelf en naar de daarmee samenhangende schending of inbreuk.

Usage en voorbeelden Overtreden komt veel voor in alledaagse en juridische contexten. Voorbeelden: "de wet overtreden", "een verkeersregel overtreden" en "iemand de privacywet overtreden". Het woord kan in verschillende tijden voorkomen en wordt vaak gekoppeld aan concrete regels of normen.

Synoniemen en nuances Andere veelgebruikte termen zijn schenden en breken. De keuze tussen deze woorden hangt af van de ernst en context: schenden kan formeler of breder zijn, overtreden heeft vaak een juridisch tintje, en breken kan meer alledaags of figuurlijk klinken.

Zie ook: overtreding, misdrijf.