openboekexamens

Openboekexamens zijn toetsen waarbij studenten tijdens de toets toegang hebben tot studiemateriaal zoals naslagwerken, aantekeningen of digitaal materiaal. Het doel is te toetsen of studenten informatie kunnen vinden, interpreteren en toepassen in concrete problemen, in plaats van louter feitelijke informatie uit het geheugen op te halen.

Er bestaan vormen zoals volledig open boek (alle bronnen toegestaan), open boek met beperkingen (bepaalde bronnen wel, geen internet), of take-home opdrachten. Vooraf worden regels gesteld over toegestane materialen en tijdsduur; examens kunnen schriftelijk, digitaal of in een computerlab plaatsvinden.

Voordelen zijn onder meer minder nadruk op memorisatie, een betere aansluiting bij professionele praktijken en bevordering van probleemoplossend denken. Nadelen hangen samen met de kwaliteit van het vraagontwerp, mogelijke extra zoektijd en risico’s op oneerlijke hulp of plagiaat bij online omstandigheden.

Effectieve openboekexamens richten zich op hogere orde denkvaardigheden zoals toepassen, analyseren en evalueren, en maken gebruik van casestudy’s of data-analyse. Duidelijke beoordelingskaders en exemplaire antwoorden helpen de betrouwbaarheid te waarborgen.

In het hoger onderwijs komen openboekexamens voor in diverse vakgebieden; instellingen ontwikkelen beleid rond integriteit, extra tijd en de beschikbaarheid van ondersteunende tools. Openboektoetsen meten daarmee doorgaans competenties en toegepast begrip in plaats van puur geheugen.