onvolkomenheid

Onvolkomenheid is het begrip dat aangeeft dat iets niet volmaakt is; het verwijst naar een gebrek, fout of tekortkoming in objecten, processen of menselijk handelen. Het vormt het tegengestelde van volmaaktheid en kan zowel esthetisch als functioneel van aard zijn.

Etymologie en bereik: de term is opgebouwd uit het voorvoegsel on- (niet) en volkomenheid (volmaaktheid). In het Nederlands wordt onvolkomenheid doorgaans gebruikt voor zaken die niet volledig voldoen aan een gewenste norm, zonder dit onmiddellijk als catastrophaal te beschrijven.

In de filosofie en ethiek wordt onvolkomenheid vaak gezien als inherent aan de menselijke conditie: mensen maken fouten, kennen beperkingen en vertonen tekortkomingen. Sommigen zien imperfectie als een aanleiding tot nederigheid, groei of authenticiteit.

In kunst, literatuur en design kan onvolkomenheid zelfs gewaardeerd worden: imperfecties kunnen karakter, vakmanschap of authenticiteit aangeven. Het begrip sluit aan bij het idee van wabi-sabi, waarin schoonheid in onvolmaaktheid en vergankelijkheid schuilt.

In kwaliteitszorg en technologie verwijst onvolkomenheid vaak naar defecten of afwijkingen die corrigerend of binnen aanvaarde toleranties beheersbaar zijn. Het identificeren en verminderen van onvolkomenheden staat centraal in productontwikkeling, inspectie en procesverbetering.

Zie ook: volmaaktheid, defect, fout, tekortkoming.