tegengestelde

Tegengestelde is een Nederlands woord dat verwijst naar wat tegenovergesteld is aan iets anders. Het kan als bijvoeglijk naamwoord dienen, om kenmerken, posities of kwaliteiten aan te duiden die contrast vormen met een ander begrip. In het dagelijkse taalgebruik komt het voor in uitdrukkingen als tegengestelde meningen, tegengestelde richting of tegengestelde ideeën.

Etymologisch komt tegengestelde van tegen- (tegen) en gesteld (plaatsing of gesteldheid). Het is verwant aan het begrip tegenstelling en wordt in verschillende vakgebieden gebruikt om een dubbelzinnige of contrasterende relatie aan te geven. In de omgangstaal wordt het vaak als synoniem gebruikt voor antoniem of tegenovergestelde term.

Toepassingen verschillen per vakgebied. In de taalwetenschap verwijst het naar tegengestelde woorden, oftewel antoniemen, zoals warm en koud of licht en donker. In de wiskunde en logica heeft het begrip een meer specifieke betekenis: het tegengestelde van een getal is het getal met het tegenovergestelde teken, bijvoorbeeld het tegengestelde van 5 is −5, en in de logica kan een bewering en haar tegengestelde bewering elkaar wederkerig uitsluiten. In alle gevallen geeft tegengestelde een relatie van tegenstelling of tegenstelling weer tussen twee elementen.

Zie ook: antoniem, tegenstelling, tegenovergestelde, negatie.