niethernieuwbaar

Niet-hernieuwbaar, ook wel niethernieuwbaar genoemd, is een term uit de resource-economie die verwijst naar hulpbronnen die op menselijke tijdschalen nauwelijks of nooit kunnen worden aangevuld. Deze bronnen ontstaan in geologische processen over miljoenen tot miljarden jaren; wanneer ze eenmaal gewonnen zijn, verdwijnt de voorraad op termijn. Daardoor zijn niet-hernieuwbare bronnen eindig.

Tot de belangrijkste categorieën behoren fossiele brandstoffen zoals olie (aardolie), aardgas en steenkool, en metalen zoals ijzererts, koper en zeldzame aardmetalen. Ook nucleaire brandstoffen als uranium vallen onder niet-hernieuwbaar omdat hun voorraad beperkt is en de vorming van nieuwe voorraden extreem traag verloopt.

Binnen het begrip worden twee begrippen onderscheiden: resources (de totale hoeveelheid van een hulpbron die mogelijk aanwezig is) en reserves (het deel dat tegen huidige prijzen en met huidige technologie technisch winbaar is). Nieuwe ontdekkingen, technologische vooruitgang en prijsontwikkelingen kunnen reserves vergroten, maar de onderliggende fysieke voorraad blijft beperkt.

De winning van niet-hernieuwbare bronnen gaat gepaard met milieu- en klimaateffecten (zoals CO2-uitstoot bij fossiele brandstoffen en milieu-impact van mijnbouw). Daarnaast speelt geopolitieke afhankelijkheid een rol, omdat sommige grondstoffen geconcentreerd zijn in specifieke regio’s. Door de toenemende behoefte aan energie en materialen ligt de focus in beleid en praktijk op verduurzaming, energie-efficiëntie en de ontwikkeling van hernieuwbare bronnen om toekomstige bevoorradingszekerheid te verbeteren.