modelspécificatie

Modelspécificatie is het vastleggen van de kenmerken van een model, zodat alle belanghebbenden een gedeelde kijk hebben op wat het model moet doen en onder welke voorwaarden het functioneert. Het beschrijft de doelstellingen, de reikwijdte, de veronderstellingen en de beperkingen, evenals de criteria waaraan het model moet voldoen en hoe de resultaten beoordeeld worden.

Een typische modelspecificatie noemt de scope en doelstellingen, functionele vereisten (welke taken het model uitvoert), data- en invoervereisten (bronnen, formaten, eenheden), de wiskundige of logische structuur (algoritmen, formules, transformatie-stappen), interfaces en afhankelijkheden (software, datasets, APIs), prestatie-eisen (accuraatheid, snelheid, schaalbaarheid), en governance- en kwaliteitsaspecten zoals validatie, traceerbaarheid naar hogere vereisten en versiebeheer. Daarnaast kan het metadata, data-kwaliteitsregels en veiligheids- of privacyvereisten bevatten.

Het opstellen vindt meestal plaats door eisenverzameling en modellering, met iteratieve revisie, en omvat het vastleggen van aannames, beperkingen, validatie- en testplannen en manier van foutafhandeling. Belanghebbenden controleren de specificatie via review en zorgen voor traceerbaarheid van elk onderdeel naar het gewenste doel.

Modelspecificaties zijn gangbaar in engineering, datawetenschap, softwareontwikkeling en simulatie. Ze onderscheiden zich van implementatie- of code-inspanningen: de specificatie beschrijft wat het model moet zijn en doen, terwijl de implementatie de concrete methode en software realiseert.

Veelvoorkomende uitdagingen zijn onduidelijke of veranderende eisen, complexiteit van data en modellen, en de noodzaak om aannames expliciet te maken. Goede praktijken zijn duidelijke definities, gebruik van standaarden en notaties, volledige documentatie, en onderhoud van versies en bijbehorende testdata.