melkproducten

Melkproducten, of zuivelproducten, zijn voedingsmiddelen die van melk gemaakt of bewerkt worden. Ze komen wereldwijd voor en vormen een belangrijke bron van eiwitten en andere voedingsstoffen in veel diëten. Ze worden vooral geproduceerd uit melk van koeien, maar ook uit geiten, schapen en andere zoogdieren.

Tot de meest voorkomende melkproducten behoren melkdranken zoals verse melk en gezoete melk, yoghurt en kefir, kaas in diverse varianten (zachte tot harde kaas), boter, slagroom en kwark. Gefermenteerde zuivelproducten ontstaan door toevoeging van melkzuurbacteriën of enzymen, wat textuur en smaak bepaalt.

Productieprocessen omvatten pasteurisatie en homogenisatie van melk; boter wordt gemaakt door room te karnen; yoghurt en kefir ontstaan door fermentatie. Kaasproductie omvat stremming van melk, afscheiding van wrongel en wei, en rijping. Melkpoeder wordt verkregen door verdamping en droogprocessen. Verpakkings- en opslagcondities beïnvloeden houdbaarheid.

Voedingswaarde: melkproducten leveren hoogwaardige eiwitten, calcium, fosfor en vitaminen zoals B12 en A. Het vetgehalte varieert per product en kan deels worden aangepast. Bij lactose-intolerantie is er vaak behoefte aan lactosevrije varianten of magere opties.

Regelgeving: in de EU is labeling en veiligheid geregeld via algemene voedselwetgeving; specifieke normen gelden voor productie, houdbaarheidsdata en herkomstmarkeringen. De zuivelsector speelt een rol in economisch en agrarisch beleid, en maatschappelijk debat richt zich op duurzaamheid, dierenwelzijn en voedselveiligheid.