levenscycli

Een levenscyclus verwijst naar de opeenvolging van stadia die een entiteit doorloopt vanaf ontstaan tot beëindiging, waarbij ontwikkeling en (in veel gevallen) reproductie en vervanging centraal staan. Het begrip wordt toegepast in biologie, ecologie, technologie en economische planning om processen over tijd te beschrijven en te vergelijken.

Biologie en ecologie: Bij veel organismen omvat een levenscyclus ontwikkeling van embryo of zygote naar volwassenheid, reproductie en uiteindelijk sterfte. Sommige organismen kennen een generatiewisseling waarbij twee of meer multicellulaire fasen elkaar afwisselen, zoals bij vele planten en algen. Anderen ondergaan metamorfose, waardoor larven en volwassenen verschillende vormen hebben. Levensgeschiedenisstudies onderzoeken hoe groei, voortplanting en overleving in relatie tot omgevingsomstandigheden zijn georganiseerd.

Technologie en economie: In deze sferen beschrijft een levenscyclus de fasen die een product, dienst of idee doorloopt: introductie, groei, volwassenheid en neergang. Vernieuwing, marktontwikkelingen en veroudering kunnen cycli versnellen. Organisaties passen levenscyclusmodellen en -analyses toe bij productontwikkeling, productieplanning en duurzaamheid.

Toepassingen: Het begrip helpt bij natuurbehoud en landbouw voor planning van beheer en bestrijding van plagen, en bij bedrijfsvoering en marketing voor strategische timing en herontwerp. Levenscyclusanalyse (LCA) evalueert de milieu-impact van producten over hun hele bestaan.

Zie ook: levenscyclusanalyse, productlevenscyclus, generatiewisseling.