leesbegrip

Leesbegrip is het vermogen om geschreven teksten te begrijpen. Het omvat het interpreteren van wat er letterlijk staat, het trekken van conclusies, het begrijpen van relaties tussen ideeën en het evalueren van argumenten en bedoelingen van de auteur. Het is een kernaspect van geletterdheid en een voorwaarde voor leren in alle vakgebieden.

De leesbegripcyclus omvat meerdere factoren: decoding en leessnelheid die de cognitieve bandbreedte bepalen, woordenschat, voorkennis en andere cognitieve processen zoals werkgeheugen. Strategieën zoals monitoren van begrip, voorspellen, samenvatten en vragen stellen spelen een rol bij begrip. Typen begrip zijn onder meer letterlijk begrip (de expliciete informatie), inferentie (implicaties en aannames) en evaluatief begrip (mening, betrouwbaarheid). Tekststructuur en samenhang (coherentie) beïnvloeden ook het begrip.

Beoordeling en onderwijs: In het onderwijs wordt leesbegrip vaak gemeten met toetsvragen over hoofdgedachte, details, oorzaak-gevolg, volgorde en inferenties. Begeleiding kan bestaan uit expliciete instructie in vocabulaire en leesstrategieën, gestructureerde leesactiviteiten en herhalende leeservaringen. Interventies gericht op leesbegrip tonen vaak baten voor zwakkere lezers.

Impact en beleid: Effectief leesbegrip vergroot de toegang tot informatieve teksten en diverse disciplines en draagt bij aan academische prestaties en autonoom leren. Er kunnen verschillen bestaan tussen talen, sociale achtergronden en onderwijsomgevingen; daarom is het bevorderen van leesbegrip een centraal doel in taalonderwijs en inclusieve onderwijspraktijken.