kringloopsysteem

Een kringloopsysteem is een systematische aanpak waarin producten, materialen en voedingsstoffen zo worden beheerd dat ze in gesloten of bijna gesloten kringlopen blijven. Het doel is om voorraad aan grondstoffen en energie te besparen, de milieu-impact te verminderen en afval te minimaliseren door hergebruik, reparatie, refurbishing en recycling te stimuleren. In veel definities worden twee hoofdkringen onderscheiden: de biologische kringloop voor organische materialen die terugkeren in de omgeving (bijvoorbeeld via compostering of vergisting) en de technische kringloop voor materialen zoals metalen, kunststoffen en glas, die via hergebruik, demontage en recycling opnieuw in productieprocessen komen.

Cradle-to-cradle ontwerp en andere circulaire ontwerpbenaderingen spelen een centrale rol: producten worden zo ontworpen dat onderdelen uitgewisseld of hergebruikt kunnen worden, en systemen bevorderen onderhoud, reparatie en remanufacturing. Belangrijke ondersteunende elementen zijn traceerbaarheid, standaarden, logistiek voor inzameling en sortering, en passende bedrijfsmodellen zoals product-diensten of verhuur, die langere gebruikscycli bevorderen.

De implementatie van kringloopsystemen vereist samenwerking tussen producenten, consumenten, gemeenten en beleidsmakers, evenals investeringen in inzameling, sortering en recyclinginfrastructuur. Beleidsinstrumenten en economische prikkels, zoals stimuleringsmaatregelen voor ontwerpinnovatie en voor hergebruik, spelen daarbij een belangrijke rol.

Voordelen van kringloopsystemen zijn onder meer minder afhankelijkheid van nieuwe grondstoffen, vermindering van milieubelasting en meer veerkracht in productie- en toeleveringsketens. Uitdagingen omvatten hoge initiële investeringen, technische haalbaarheid van terugwinning en kwaliteitsbehoud van gerecyclede materialen, verontreiniging en veranderend consumentengedrag.

Toepassingen komen voor in recyclingsprogramma’s, industriële symbiose en circulaire bedrijfsparken, maar ook in landelijke en stedelijke beleidspraktijken die gericht zijn op langere productlevensduur en gesloten kringlopen.