gewasnutriëntenefficiëntie

Gewasnutriëntenefficiëntie is een begrip uit de agronomie dat aangeeft in hoeverre een gewas de aanwezige en toegepaste nutriënten effectief omzet in oogst. Het omvat zowel de efficiëntie waarmee nutriënten door de plant worden opgenomen als hoe efficiënt die nutriënten vervolgens worden gebruikt om biomassaproductie en rendement te realiseren. De term wordt meestal toegepast op macronutriënten zoals stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K), maar ook op micronutriënten.

Belangrijke componenten zijn: agronomische efficiëntie (AE) – de yieldstijging per eenheid toegepaste nutriënt; herwinningsrendement (RE) – het aandeel van aangebodene nutriënt dat door de plant wordt opgenomen; interne of fysiologische efficiëntie – de opbrengst per eenheid opgenomen nutriënt. De combinatie bepaalt hoe effectief een teeltpraktijk is en hoe milieubelasting beperkt kan worden.

Factoren die de gewasnutriëntenefficiëntie beïnvloeden zijn bodemvruchtbaarheid, bodemtextuur, waterbeschikbaarheid, klimaat, teeltpraktijken en gewastype. Praktische maatregelen om de efficiëntie te verbeteren zijn onder meer precisievoeding, timing en splitsing van toepassingen, gerichte plaatsing, gebruik van vertraagde of gecontroleerde afgifte, en veredeling van rassen met hogere NUE. Daarnaast kan een goed voorraadbeheer en een hoger gehalte aan organische stof de beschikbaarheid van nutriënten verbeteren.

Het verbeteren van NUE kan zowel economische als milieuvoordelen opleveren door hogere opbrengsten met minder input en minder nutriëntenverlies naar bodem en water. Het blijft een evenwichtsoefening tussen opbrengstdoelstellingen en milieubescherming, en vraagt om betrouwbare monitoring en regionaal aangepaste richtlijnen.