gebruikersruimteprogrammas

Gebruikersruimteprogrammas zijn softwareprocessen die draaien in de gebruikersmodus van een besturingssysteem. Ze hebben geen directe toegang tot hardware of kernelgeheugen en worden door de kernel beheerd en beschermd tegen elkaar.

Een gebruikersruimteprogramma wordt gestart door het procesbeheer van het OS, meestal door een uitvoerbaar bestand te laden en uit te voeren via de loader. De geheugenindeling omvat doorgaans tekst (code), data, heap en stack. Om systeembronnen te gebruiken (bestanden, netwerk, invoer/uitvoer) maken ze gebruik van systeemoproepen en van API’s zoals POSIX of de Windows API; de kernel voert de werkelijke acties uit.

Beveiliging en isolatie worden bereikt door virtuele adresruimte-scheiding, beperkte privileges en gecontroleerde interactie met de kernel. Processen draaien in hun eigen ruimte, wat bijdraagt aan stabiliteit en veiligheid. Communicatie tussen processen gebeurt via mechanismen als pipes, sockets en signals, en via mecánismen zoals inter-process communication en bestanden.

Veel voorkomende voorbeelden van gebruikersruimteprogrammas zijn tekstverwerkers, webbrowsers, mediaspelers en ontwikkeltools. Programmeurs schrijven en compileren code die in deze ruimte draait, terwijl talen als Python en JavaScript vaak via interpreters of JIT-technologie in de gebruikersruimte worden uitgevoerd.

In moderne omgevingen spelen containers en sandboxing een rol bij verdere isolatie van toepassingen. Containers delen de kernel maar isoleren processen via namespaces en cgroups. De kern blijft verantwoordelijk voor resourcebeheer en hardwaretoegang, terwijl gebruikersruimteprogrammas de applicatielogica uitvoeren. Besturingssystemen gebruiken verschillende uitvoerbare formaten (bijv. ELF, Mach-O, PE) voor deze programma’s.