gasachtige

Gasachtige is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat letterlijk “gasvormig” of “gas-achtig” betekent. Het wordt gebruikt om zaken te beschrijven die met gas in verband staan, of eigenschappen te hebben die kenmerkend zijn voor de gasfase. In veel gevallen dient gasachtige als een beschrijving van kenmerken in een toestand waarin materie geen vaste vorm en geen vast volume heeft en zich aanpast aan de ruimte die het inneemt.

In de wetenschappelijke context verwijst gasachtige stof naar materie in de gasfase. Gassen hebben doorgaans een zeer lage dichtheid, zijn sterk samendrukbaar en de moleculen bewegen snel en onafhankelijk van elkaar. De verdeling en beweging van moleculen verklaren eigenschappen zoals diffusie en menging. Bij voldoende druk of lage temperatuur kunnen gassen zich gedragen zoals een ideaal gas, wat vaak als vereenvoudigde modelleerpartij wordt gebruikt; in werkelijkheid vertonen gasachtige systemen afwijkingen van het ideale gedrag, vooral onder extreme omstandigheden. Gasvorming vindt plaats via verdamping of sublimering, bijvoorbeeld wanneer een vloeistof of een vaste stof gasvormig wordt.

De term komt uit het combineren van gas met het achtervoegsel -achtig, wat “-achtig, resembling” aangeeft. Verwante termen zijn gasvormig (meer strikt technisch) en dicht bij het concept liggende uitdrukkingen zoals gasachtige damp of gasvormige atmosfeer. Gasachtige beschrijvingen komen veel voor in scheikunde, natuurkunde en veiligheidscontexten waar de eigenschappen van gassen relevant zijn.