samendrukbaar

Samendrukbaar is een bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands dat aangeeft dat een stof of materiaal onder druk in volume kan veranderen. Een samendrukbaar systeem kan bij toenemende druk kleiner worden in volume. De term wordt veel gebruikt in de natuurkunde, chemie en technische disciplines.

In de thermodynamica wordt samendrukbaarheid vaak uitgedrukt als de verhouding van de veranderde volume ten opzichte van de veranderde druk. De gebruikelijke notatie is κ = - (1/V) (dV/dP)_T. Een grotere κ duidt op een grotere neiging tot samendrukken. Gassen hebben doorgaans een hoge samendrukbaarheid, vloeistoffen een lagere, en vaste stoffen zijn meestal nauwelijks samendrukbaar.

Toepassingen van de eigenschap zijn onder meer het ontwerp van gasopslag- en transportsystemen, hydraulische en pneumatische systemen, en verpakkingsmaterialen. In de praktijk bepaalt de mate van samendrukbaarheid mede de veiligheid, efficiëntie en kosten van systemen die onder druk werken.

Etymologie en formatie: het woord is afgeleid van samen en drukken, met het achtervoegsel -baar dat aangeeft dat iets "in staat is tot...". Het werkwoord is samendrukken en het bijvoeglijk naamwoord samendrukbaar.

Zie ook: compressibiliteit, bulkmodulus, isothermische compressie.