eenwoordvorm

Eenwoordvorm is een term uit de linguïstiek die verwijst naar een woordvorm die als een enkel orthografisch woord voorkomt. Hiermee onderscheidt men vormen die als één woord geschreven worden van vormen of uitdrukkingen die uit meerdere woorden bestaan. Eenwoordvormen kunnen eenvoudige, onveranderde vormen zijn, maar ook afgeleide of vervoegde vormen die toch als één woord blijven geschreven.

In de praktijk omvat eenwoordvormen verschillende grammaticale categorieën. Zo zijn er zelfstandige naamwoorden in enkelvoud en meervoud (bijv. boom, bomen), werkwoordsvormen die in een bepaalde tijd of persoon voorkomen (bijv. loopt, liepen), en bijvoeglijke of afgeleide vormen die tot één woord samenhoren (bijv. houten, grootst). Ook verkleinwoorden en verkorte of afgeleide werkwoorden kunnen als eenwoordvorm dienen (bijv. hondje, mogen).

Een veelvoorkomend onderscheid is met meervoudige of samengestelde vormen. Samengestelde woorden zijn uit meerdere woorden opgebouwd en vormen daarmee geeneenwoordvorm, bijvoorbeeld “huisdeur” of “snelweg” in veel gevallen, hoewel sommige samengestelde woorden als orthografisch één woord geschreven worden. Fixed expressions of idiomatische uitdrukkingen blijven soms twee of meer woorden, ook al functioneren ze als één eenheid in de zin, wat ze onderscheiden van echte eenwoordvormen.

Het begrip is vooral relevant in spelling, woordvorming en morfologie, waar de orthografie van eenvormige vorm geanalyseerd wordt los van zinsbouw of spreektaal. Het helpt bij het beschrijven van hoe morfemen samen één woord vormen en hoe die vorm varieert in tijd, getal of betekenis, zonder dat de woordgreep als losse woorden opgevat wordt.

Zie ook: woordsoort, morfeem, samengestelde woord, frasale uitdrukking.