drijfstangen

Drijfstangen zijn stangen die beweging en kracht overbrengen tussen onderdelen van een machine. In de mechanica wordt de term vooral gebruikt voor de verbindingsstang in een zuigermotor, maar kan ook breder worden toegepast op stangen die een lineair-rotatieomzetting mogelijk maken in andere systemen.

Functie en werking

In een zuigermotor koppelt de drijfstang de zuiger aan de krukas. Terwijl de zuiger lineair beweegt, zet de drijfstang deze beweging om in een roterende beweging van de krukas, en omgekeerd bij andere toepassingen. Dit verbindingsstuk maakt onderdeel uit van het krukas-sluit-mechanisme en bepaalt mede de kracht- en bewegingskarakteristiek van de motor.

Constructie en ontwerp

Drijfstangen bestaan meestal uit een rechte stang met twee uiteinden: het kleine einde voor de zuiger en het grote einde voor de krukas. Ze kunnen een I-vormige of ronde dwarsdoorsnede hebben, afhankelijk van sterkte-eisen en gewicht. De uiteinden dragen lagers of bussen en vereisen goede uitlijning en smering om slijtage en beschadiging te voorkomen. De lengte en dikte worden gekozen op basis van krukasafstand, zuigerdiameter en gewenste krukaszwaarte.

Materiaal en fabricage

Meestal worden drijfstangen gemaakt van staal of legeringen, soms aluminum voor lichte toepassingen. Voor hogere prestaties kunnen forgings of gegoten onderdelen met nabewerking worden gebruikt. Extra behandeling, zoals hittebehandeling en precision machining, verbetert treksterkte, taaiheid en bewerkingsnauwkeurigheid.

Toepassingen en varianten

Naast zuigermotoren komen drijfstangen voor in andere reciprocërende systemen, zoals pompen, compressoren en stoommachines. Varianten bestaan uit verschillende vormen en bevestigingsmiddelen, afgestemd op specifieke motoren en toepassingen.

Onderhoud en betrouwbaarheid

Regelmatige inspectie op buigingen, scheuren en slijtage van de lagers is aanbevolen. Beschikbare smering, juiste uitlijning en periodieke revisie van bevestigingen dragen bij aan langere levensduur en betrouwbare werking.