dobbelsteen

Een dobbelsteen is een klein, meestal kubusvormig spelstuk met zes vlakke zijden. Elke zijde draagt een aantal stipjes (pips) dat het getal aangeeft, doorgaans van 1 tot en met 6. De standaarddobbelsteen wordt gebruikt om willekeur te veroorzaken in bord- en gokspellen.

De zes zijden van een gebruikelijke dobbelsteen zijn zodanig gerangschikt dat tegenoverliggende zijden optellen tot zeven: 1 tegen 6, 2 tegen 5 en 3 tegen 4. Dit zorgt voor een evenwichtige verdeling van de aantallen op de gezichtskanten wanneer de steen during wordt geworpen.

Dobbelstenen zijn meestal gemaakt van plastic, maar ook van hout, steen, glas of metaal. Moderne dobbelstenen worden vaak vervaardigd met nauwkeurige giet- of watertestprocessen om een eerlijke kans te waarborgen. Regelmatig controleren spelers de balans en slijtage van gebruikte stenen, omdat beschadigingen onzekerheid in de uitkomsten kunnen veroorzaken.

Naast de standaard zeszijdige dobbelsteen bestaan er dobbelstenen met andere aantallen vlakken, zoals d4, d8, d10, d12 en d20, die vooral worden toegepast in rollen-spellen en andere vormen van spellen waarbij grotere getallen nodig zijn.

Historisch behoren dobbelstenen tot een van de oudste vormen van spelelementen en zijn ze in veel culturen aangetroffen. Ze werden gebruikt voor gokken, gokspelen en als hulpmiddel bij wiskundige oefeningen en besluitvorming.