zijde

Zijde is een natuurlijke eiwitvezel die door rupsensoorten wordt geproduceerd om cocons te spinnen. De stof wordt gewaardeerd om zijn glans, zachtheid en hoge treksterkte in verhouding tot gewicht. De term zijde is afgeleid van het Franse soie, via het Latijnse sericum.

Productie vindt plaats door sericultuur, de teelt van zijderupsen en de verwerking van cocons tot garen. De rups eet morerbladeren en spint een cocon die later wordt verwerkt tot draad. De belangrijkste soort is mulberry zijde (Bombyx mori). Daarnaast bestaan er wilde zijdes zoals tussah, eri en muga, die verschillen in vezellengte, glans en textuur. Het proces omvat het verzamelen van cocons, het ontrafelen van de draad en het spinnen of weven van garens.

Historisch gezien ontstond zijdeproductie in China, waar het produceren van zijde mogelijk duizenden jaren geleden begon. Via de Zijderoute verspreidde het zich naar Perzië, het Byzantijnse rijk en Europa, en werd het in het Midden Westen een symbool van luxe. In de moderne tijd blijven China en India toonaangevende producenten, met productie ook in Vietnam, Brazilië en Italië.

Zijde heeft een hoge glans, uitstekende drapé en ademend vermogen. Het is sterk en licht, maar gevoelig voor hitte, chemicaliën en direct zonlicht. Het wordt toegepast in fijne kleding, sjaals, beddengoed en meubelbekleding, en vindt ook gebruik in medische toepassingen zoals bepaalde soorten resorbeerbare suture. Onderhoud vereist meestal droogkuur of handwas op lage temperatuur; chemische reiniging is vaak aanbevolen.

Duurzaamheid in de zijdeketen is een aandachtspunt: sericultuur kan veel water en landbouwproducten vereisen en arbeidsomstandigheden beïnvloeden. Er bestaan initiatieven voor organische zijde en lage-impact verftechnieken.