borstontwikkeling

Borstontwikkeling verwijst naar de groei en rijping van borstweefsel. Het proces gebeurt vooral tijdens de puberteit bij meisjes, maar hormoonveranderingen kunnen ook bij vrouwen, transgender vrouwen en in zeldzame gevallen bij mannen leiden tot toename van borstweefsel. De ontwikkeling omvat vergroting van klier- en ductale structuren en toename van vetweefsel, wat veranderingen in grootte, vorm en textuur van de borst tot gevolg heeft.

Anatomisch bestaan borsten uit klier- en ductaalweefsel (lobuli en galgangen), omgeven door vet- en bindweefsel, met een tepel en areola. De groei van borstweefsel verloopt via verschillende fasen: oestrogeen stimuleert de ductale groei; progesteron bevordert lobulair rijpen; prolactine bereidt melkproductie voor na zwangerschap; tegelijkertijd bepaalt het vetweefsel het volume.

Bij aanleg van borstontwikkeling verschijnen meestal tussen de 8 en 13 jaar veranderingen zoals verdikking van borstweefsel en het vormen van een borstknop, gevolgd door toename in volume over twee tot vijf jaar. De ontwikkeling varieert sterk tussen individuen en wordt beïnvloed door genetische factoren en lichaamssamenstelling.

Tijdens zwangerschap en borstvoeding ondergaan borstweefsel verdere groei en rijping; melkklieren worden actief. Hormoonbalans tijdens en na de zwangerschap zorgt voor toename van volume en gevoeligheid. Met de overgang kunnen melkklieren en vetweefsel afnemen of veranderen; dit kan leiden tot veranderingen in grootte en stevigheid.

Variatie in grootte en vorm is normaal. Ziekten/condities die borstontwikkeling beïnvloeden omvatten gynecomastie bij mannen, tubulair borst (congenitaal), asymmetrie en pijn (mastodynie). Bij onregelmatige knobbels, afwijkingen of afscheiding is advies bij een zorgverlener aanbevolen.