bevrorenzaadmethoden

Bevroren zaadmethoden zijn technieken voor cryopreservatie, opslag en toepassing van sperma voor bevruchting. Het doel is genetische behoud, transport en planning van reproductie over tijd en afstand. Het proces omvat meestal: collectie van sperma, beoordeling van kwaliteit (motiliteit, concentratie, morfologie) en verwerking in extender met cryoprotectanten voordat het wordt ingevroren.

Cryopreservatie kan langszaam afkoelen onder gecontroleerde omstandigheden (slow freezing) of in sommige gevallen sneller via vitrificatie. Cryoprotectanten zoals glycerol of dimethylsulfoxide beschermen cellen tegen ijsvorming; extenders bevatten vaak eiwitbronnen (bijv. ei-eierdooiers of melkproteïnen), suiker en buffers. Het ingevroren sperma wordt in strooien of ampullen geplaatst en opgeslagen in vloeibare stikstof op −196 °C.

Ontdooien en toepassing: na ontdooien moet het sperma snel opgewarmd worden en wordt de post-thaw kwaliteit beoordeeld. Inseminatie vindt meestal plaats via kunstmatige inseminatie (AI) bij dieren of intra-uteriene inseminatie (IUI) bij mensen; dosering varieert per soort en protocol en vereist doorgaans miljoenen beweeglijke spermatozoa per inseminatie.

Kwaliteitscontrole en opslag: post-thaw motiliteit en integriteit worden regelmatig gecontroleerd; opslag gebeurt in lange termijn opslagfaciliteiten met straws of vaten.

Toepassingen en variatie per soort: bevroren zaad wordt veel gebruikt in de veeteelt voor genetische verbetering, conservatie van bedreigde diersoorten en menselijke vruchtbaarheidsbehandeling. Verschillen tussen soorten bestaan in koelprofielen, cryoprotectanten en succespercentages.