arresteren

Arresteren is het handelen waarbij een persoon uit haar of zijn vrijheid wordt gehouden door wetshandhavers op verdenking van een misdrijf. De persoon die is gearresteerd, vaak aangeduid als de arrestant, kan zowel in Nederland als in België voorkomen. Het begrip valt binnen de strafrechtsketen en de procedure is vastgelegd in het nationaal strafvorderingsrecht. Een arrestatie kan worden uitgevoerd door politieambtenaren of andere geautoriseerde machten, zoals de Koninklijke Marechaussee.

Een arrestatie kan op twee manieren plaatsvinden: met een arrestatiebevel of zonder bevel, afhankelijk van de omstandigheden en de zwaarte van het vermoedelijke strafbare feit. Gronden voor arrestatie zijn onder meer het voorkomen van vlucht, het voorkomen van verder strafbaar handelen, of de veiligheid van anderen in risico brengen. In sommige gevallen volgt uit de uitvoering van een aanhouding direct een arrestatie.

Tijdens de aanhouding/weming van de arrestatie geldt doorgaans dat de arresteerde wordt geïnformeerd over de reden van detentie en over diens rechten. Dit omvat het recht op bijstand van een advocaat en, indien nodig, de mogelijkheid iemand op de hoogte te brengen van de detentie. Bij taal- of communicatierisico’s wordt waar nodig een tolk geregeld. Medische zorg en humane behandeling moeten worden geboden.

Na arrestatie wordt de arrestant meestal overgebracht naar een politiebureaus of een detentiecentrum voor verhoor en verdere afhandeling. De officier van justitie of een rechter beslist meestal of vrijlating, borgtocht, of voorlopige hechtenis wordt toegepast. De exacte duur van detentie en de volgende stappen hangen af van het delict en de geldende regels, met rechterlijke toetsing voor verlenging.

Etymologisch komt arresteren van het Franse arrêter via het Nederlandse vocabulaire. De termen arrestatie en aanhouding worden daarom vaak in samenhang gebruikt in juridische context.