ademhalingsrevalidatie

Ademhalingsrevalidatie, ook wel pulmonaire revalidatie genoemd, is een gestructureerd programma dat gericht is op het verbeteren van de longfunctie, het uithoudingsvermogen en de kwaliteit van leven bij mensen met chronische ademwegklachten. Het richt zich op patiënten met aandoeningen zoals chronische obstructieve longziekte (COPD), interstitiële longziekten, astma met persisterende klachten en andere longziekten, maar ook op herstel na acute longontvangsten of operaties aan de longen.

Een revalidatieprogramma bestaat uit meerdere componenten. Onderdeel is oefentherapie met duur- en krachttraining, afgestemd op de mogelijkheden van de patiënt en gericht op het vergroten van het energieniveau en de inspanningstolerantie. Ademhalingstechnieken zoals buikademhaling en geforceerde uitademing (pursed-lip breathing) helpen ademnood te verminderen. Start- en hulpmiddelen voor het vrijmaken van de luchtwegen, hoest- en luchtwegtechnieken, kunnen aanwezig zijn. Voorlichting staat centraal: inhalatietechniek, medicatietoediening, ziekte- en medicatiemanagement, vaccinaties en leefstijl. Daarnaast komen onderwerpen als energiebeheer, activiteitplanning, voeding en psychosociale ondersteuning aan bod, evenals zelfmanagement en terugvalpreventie.

De uitvoering vindt doorgaans plaats in een multidisciplinair traject onder leiding van een fysiotherapeut, met inbreng van verpleegkundigen, diëtisten en eventueel een psycholoog of ergotherapeut. Programma’s duren meestal 6 tot 12 weken, met regelmatige sessies (vaak 1–3 keer per week) en kunnen ook als thuis- of gemeenschapsondersteunde modules worden aangeboden.

Uitkomsten van ademhalingsrevalidatie zijn onder meer toegenomen uithoudingsvermogen, verminderde dyspneu, verbeterde kwaliteit van leven en mogelijk minder gezondheidszorggebruik bij exacerbatieperioden. De meeste evidentie geldt voor COPD, maar ook bij andere longziekten tonen programma’s voordelen, zij het variërend in sterkte.