aanhalingstekens

Aanhalingstekens zijn leestekens die woorden of zinnen markeren, meestal om directe spraak, citaten of bijzondere termen aan te geven. In het Nederlands spreekt men van aanhalingstekens of citaattekens; de meervoudige vorm is aanhalingstekens. Ze geven aan wat iemand letterlijk zegt, wat uit een bron is overgenomen, of wat als speciaal bedoeld wordt beschouwd. In verschillende teksten en stijlgidsen kan de exacte vorm variëren.

De meest gebruikte vormen zijn dubbele aanhalingstekens "" en enkele aanhalingstekens ''. Dubbele aanhalingstekens zijn de standaard in de meeste Nederlandse publicaties; enkele aanhalingstekens worden vaak gebruikt wanneer er een citaat binnen een citaat voorkomt. Daarnaast bestaan er guillemets (« ... ») of hoekige aanhalingstekens, vooral in formele of Franstalige typografie. In veel literaire of populaire teksten blijven dubbele aanhalingstekens de voorkeurskeuze.

Gebruik van aanhalingstekens geldt voor verschillende situaties. Directe spraak wordt meestal tussen aanhalingstekens gezet, bijvoorbeeld: Zij zei: "Ik kom morgen." Citaten uit andere bronnen staan ook tussen aanhalingstekens. Daarnaast worden korte werken zoals artikelen, hoofdstukken, liedjes of afleveringen soms tussen aanhalingstekens geplaatst. Aanhalingstekens kunnen ook inzetten voor ironie, nevenbetrekkingen of om een woord te benadrukken.

Interpunctie rond aanhalingstekens volgt doorgaans de geciteerde tekst. Als een komma, punt of vraagteken deel uitmaakt van wat is geciteerd, komt deze puntje binnen de aanhalingstekens. Staat de punctuatie los van de geciteerde tekst, dan blijft deze erbuiten. Bij nestelen van citaten gebruik je binnenste aanhalingstekens voor het binnenste citaat.

Historisch gezien ontstonden aanhalingstekens uit oudere markeringen voor gesproken taal en citaten; moderne regels verschillen per taalgebied en stijl. In de Nederlandse typografie is dubbele aanhalingstekens meestal de standaard, met enkele aanhalingstekens voor geneste citaten.