leestekens

Leestekens zijn tekens die in geschreven taal worden gebruikt om zinnen te structureren, pauzes aan te geven en de toon of bedoeling van een tekst te verduidelijken. Ze helpen lezers zinsbouw en samenhang te herkennen, geven aan wanneer iemand iets zegt of een vraag stelt, en maken onderscheid tussen onderdelen zoals zinnen, zinsdelen en citaten. Het onderwerp blijft begrijpelijker en de leeshouding wordt bepaald door de gebruikte leestekens.

De belangrijkste leestekens zijn onder andere: punt (.) om een zin af te sluiten; komma (,) voor pauze en scheiding van zinsdelen; puntkomma (;) als lichtere scheiding dan een punt maar liever dan een nieuw zinsverband; dubbele punt (:) ter inleiding van uitleg, opsomming of citaat; vraagteken (?) aan het eind van een vraag; uitroepteken (!) bij nadruk of emotie. Daarnaast zijn er koppelteken (-) voor samenstellingen of woorddelen die verdeeld worden; lange streep (—) voor onderbreking of toevoeging; ellips (... ) voor weglating of aarzelende toon. Haakjes ( ) geven aanvullende informatie; vierkante haakjes [ ] worden soms toegepast in redactie of citaten. Aanhalingstekens " " geven directe citaten of uitspraken aan; enkele aanhalingstekens ' ' komen voor in bepaalde stijlgidsen of wanneer een citaat in een citaat verschijnt. Een apostrof (') toont soms weglating of bezit in bepaalde contexten.

Puntsystemen kunnen per taal en stijlhandsteen verschillen. Schrijvers kiezen leestekens om helderheid, ritme en toon te sturen, en stijlregels beschrijven vaak waar en hoe ze het meest geschikt zijn.