Zuuranhydriden

Zuuranhydriden zijn oxiden die ontstaan door verwijdering van water uit een zuur en die bij hydrolyse reageren met water om het bijbehorende zuur te vormen. Ze zijn meestal oxiden van niet-metalen en worden beschouwd als de anhydriet (het “waterloze” equivalent) van een zuur. In algemene termen reageren zuuranhydriden met water acidulerend; ze dienen daarmee als chemische bouwstenen voor zuren in verschillende chemische processen.

Zuuranhydriden vormen een belangrijke categorie binnen de zuur-base chemie en vormen de omgekeerde reactie van hydrolyse. Bij contact met water herscheppen ze het oorspronkelijke zuur. Sommige zuuranhydriden reageren snel en sterk met water, terwijl andere minder snel reageren of bij lage temperaturen stabiel blijven. Verwachte reactiviteit en oplosbaarheid hangen af van de structuur en aard van het zuur waaruit ze afkomstig zijn.

Voorbeelden van zuuranhydriden zijn onder andere kooldioxide (CO2), dat met water koolzuur H2CO3 vormt; zwaveltrioxide (SO3), dat water reageert tot zwavelzuur H2SO4; fosfortrioxide (P4O10), dat hydratatie oplevert tot fosazuur H3PO4; stikstofoxide(V) (N2O5), dat HNO3 vormt; en dichloorheptoxide (Cl2O7), dat HClO4 oplevert. Een algemene regel is dat zure anhydriaden ontleend zijn aan het verwijderen van water uit een zuur; bij watertoevoer keren ze terug naar het zuur.

Toepassingen variëren van industrieel gebruik, zoals de productie van zwavelzuur via SO3 in het Contact-proces, tot droogmiddelen zoals P4O10 en ademende inzichten in kooldioxide-hydratatie. Het begrip helpt bij het voorspellen van zuur-base reacties en de synthese van zuren.