Waarderingsmaatstaven

Waarderingsmaatstaven zijn de normen en criteria die organisaties gebruiken om de waarde van activa en passiva, alsook van inkomsten en kosten, vast te stellen in financiële verslaggeving en fiscale heffing. Ze bepalen de meeteenheden en het moment van waardering bij herkenning en daaropvolgende perioden en vormen samen met de onderliggende waarderingsgrondslagen het raamwerk voor betrouwbare en vergelijkbare cijfers.

De maatstaven worden vastgesteld door regelgevers en standaardsetters. Internationaal gaat het om IFRS-standaarden zoals die van de IASB; in Nederland wordt vaak gewerkt met de RJ-standaarden (Dutch GAAP). Voor fiscale waardering bestaan daarnaast specifieke regels die kunnen afwijken van de boekhoudkundige maatstaven.

Veelgebruikte waarderingsmaatstaven zijn onder meer kostprijs, reële waarde (fair value), contante waarde (amortized cost) en netto realiseerbare waarde. Het revaluatiemodel laat toe dat bepaalde activa periodiek tegen de huidige waarde worden gewaardeerd; bij financiële instrumenten kan waarde onder IFRS 9 worden verantwoord via fair value of amortized cost, afhankelijk van het business model en de kenmerken van het instrument. Voor voorraden geldt vaak de netto realiseerbare waarde, en voor posten op weg naar de winst- en verliesrekening kan toepassing van impairment of afschrijvingen plaatsvinden.

In de verslaggeving worden de gekozen waarderingsmaatstaven toegelicht en, indien nodig, gewijzigd volgens de relevante toelichtingsnormen. De toepassing van waarderingsmaatstaven verschilt per rechtsgebied en kan verschillen tussen financiële verslaggeving en fiscale waardering, waardoor transparantie over de gebruikte maatstaven van belang is.