Voorhersenen

Voorhersenen, ook wel forebrain genoemd, is het grootste en meest anterior deel van de hersenen. Bij mensen ontwikkelt het zich uit het neurale buis en splitst zich in twee hoofdregio’s: het telencephalon en het diencephalon. Het telencephalon bouwt de cerebrale hemisferen en bevat onder andere de hippocampus, de amygdala en de basale ganglia (caudatum, putamen en globus pallidus). Het diencephalon omvat de thalamus, hypothalamus, subthalamus en het epithalamus, waaronder de pijnappelklier (pineal gland). Deze structuren vormen samen een cruciale schakel tussen sensorische informatie, motoriek, emoties en geheugen.

Functie: het telencephalon is betrokken bij hogere cognitie en bewuste controle van beweging, inclusief waarneming, taal, aandacht en planning. De hippocampus en amygdala spelen belangrijke rollen bij geheugen en emotie; de basale ganglia reguleren beweging en motorisch leren. De thalamus fungeert als relaystation voor sensorische en motorische signalen naar de cortex. De hypothalamus reguleert autonome functies en endocriene processen via de hypofyse, en beheert honger, dorst, slaap en circadiaanse ritmes. Het epithalamus is betrokken bij slaap-waakregulatie.

Ontwikkeling en klinische relevantie: het voorhersenen ontstaat uit het prosencephalon en ontwikkelt zich door splitsing in telencephalon en diencephalon; storingen in deze splitsing kunnen leiden tot holoprosencefalie. Letsels in verschillende onderdelen van het voorhersenen veroorzaakt diverse klinische verschijnselen, zoals geheugenstoornissen, taal- en motorische deficits, of veranderingen in emotie en motivatie. Door zijn centrale rol is het voorhersenen essentieel voor cognitieve functies, gedrag en homeostase.