Veiligheidsventielen

Een veiligheidsventiel is een automatisch werkend beveiligingsapparaat dat opent wanneer de systeemsdruk een vooraf ingestelde drempel overschrijdt. Het doel is overdruk in drukvaten en leidingen te voorkomen, zodat schade, lekkages en mogelijk explosierisico worden beperkt.

Er bestaan verschillende typen. Het meest gangbaar zijn direct werkende (veerbelaste) veiligheidsventielen, die openen bij de ingestelde druk en na daling van de druk vanzelf weer sluiten. Piloot-gestuurde veiligheidsventielen gebruiken een kleiner pilootventiel om de opening van het hoofdventiel te controleren, wat vaak voorkomt bij grotere capaciteiten of bij terugkoppeling van backpressure.

Werking: bij oplopende druk overwint de kracht van de veer (of de pilootregeling) de druk, waardoor het ventiel opent en het fluïdum aflaat via de afvoer. Wanneer de druk onder de instelwaarde komt, sluit het ventiel weer. Het ventiel moet regelmatig onderhouden worden zodat de kalibratie van de instelwaarde behouden blijft.

Toepassingen: veiligheidsventielen worden toegepast in onder meer stoomketels, drukvaten en piping in de chemische, olie- en gasindustrie, en bij compressoren en pijpleidingen. De afgevoerde damp of vloeistof wordt via een veilige afvoer naar buiten geleid; vaak wordt er rekening gehouden met terugdruk in de uitlaat en met passende afvoerplanning.

Installatie en normen: veiligheidsventielen worden meestal verticaal gemonteerd met de uitlaat naar een veilige afvoer. De uitlaat moet vrij zijn van terugdruk en verstoppingen. Ventielen worden ontworpen en gecertificeerd volgens normen zoals ISO 4126, ASME Boiler and Pressure Vessel Code of API 520/521 en lokale regelgeving.

Onderhoud: periodieke inspectie en functionele tests volgens relevante normen; controle op corrosie en afdichtingen; vervanging van defecte onderdelen en veren. Bij afwijkingen of lekkage moeten ventielen worden vervangen of opnieuw gekalibreerd.