Textuurterminologie

Textuurterminologie is het geheel van termen en definities dat wordt gebruikt om de textuur van materialen, voedingsmiddelen en oppervlakken te beschrijven. Het wordt toegepast in uiteenlopende vakgebieden zoals textielkunde, voedseltechnologie, materiaalkunde en geologie en dient om te communiceren hoe iets aanvoelt, hoe het reageert op spanning en druk, en hoe het zich onder gebruik gedraagt.

Textuur kan betrekking hebben op verschillende niveaus van waarneming. Op het gebied van de oppervlakte worden woorden als ruw, glad, korrelig, glanzend en mat gebruikt, vaak met toevoegingen zoals grove of fijne structuur. Op mechanisch en intern niveau spreken we van eigenschappen als hardheid, stijfheid, elasticiteit, plasticiteit, brosheid, taaiheid en viscoelasticiteit. In de textielkunde wordt ook gesproken over handgevoel en het valgedrag (hoe een stof valt of drapeert). In voedingsmiddelen speelt sensorische tekstuur een grote rol, met termen als krokant, knapperig, smeuïg, zacht, kauwbaar, romig, korrelig, stroperig en taai.

Methoden en standaardisatie hangen samen met lexicons en beoordelingsschalen die worden gebruikt in sensorische evaluatie. Referentiestandaarden en heldere definities bevorderen consistente communicatie tussen ontwerpers, producenten en evaluatoren. Objectieve metingen kunnen tekstuur aantonen via tekstuurmetingen met een textuuranalysator, hardheidsmetingen (durometer), stijfheids- en elasticiteitstests, en viscositeitsmetingen.

Toepassingen van textuurterminologie liggen in productontwikkeling, kwaliteitscontrole en communicatie tussen betrokken partijen. Het doel is om subjectieve ervaring te koppelen aan reproduceerbare beschrijvingen en meetbare eigenschappen, zodat keuzes in materiaal en ontwerp beter kunnen worden onderbouwd.