Staalbeton

Staalbeton, ook wel gewapend beton genoemd, is een constructiemateriaal waarin beton en stalen wapening in één element samenwerken om trek- en buigspanningen te weerstaan. Het beton draagt voornamelijk de compressie, terwijl de stalen wapening treksterkte en ductiliteit levert. Door de combinatie kan een relatief dun en licht element grote belasting dragen.

De verbinding tussen beton en staal wordt gedragen door hechting, wrijving en mechanische verankering van de wapening. Hierdoor gedragen beide materialen zich als één samengesteld geheel. Typische wapening bestaat uit stalen staven of gaas die volgens een ontwerpverdeling in het beton zijn geplaatst. In sommige constructies wordt staal ook ingezet in de vorm van netten, torsieligaturen of stijfverstevigingen.

Historisch gezien verscheen gewapend beton in de late 19e eeuw en werd wereldwijd verder ontwikkeld met systemen zoals het Hennebique-systeem. Sindsdien zijn ontwerpmethoden en normen geëvolueerd; in Europa wordt veelal gewerkt volgens de Eurocode 2 (EN 1992) of nationale aanvullingen daarop.

Staalbeton kent verschillende categorieën, waaronder gewapend beton (niet-voorgespannen) en voorgespannen beton (prestressed). Bij voorgespannen beton worden tendons vooraf of na het uitharden van het beton onder spanning gebracht, zodat in dienst de gehele structuur in compressie blijft.

Voordelen zijn onder meer een hoge sterkte-gewichtsverhouding, vormvrijheid en duurzaamheid bij correcte detaillering. Nadelen zijn onder meer kwetsbaarheid voor corrosie van de wapening bij onvoldoende beschermde omhulling, en aandachtspunten rondom onderhoud, brandveiligheid en langdurige duurzaamheid. Door de juiste ontwerp- en constructiepraktijken blijft staalbeton een veelgebruikte keuze in gebouwen, bruggen en infrastructuur.