uitharden

Uitharden is een technisch begrip dat verwijst naar processen waardoor een materiaal uiteindelijk harder of sterker wordt. In de metallurgie gebeurt uitharden meestal via warmtebehandeling: staal wordt verhit tot een hoge temperatuur zodat de kristalstructuur verandert, en vervolgens snel afgekoeld (quenchen) tot martensiet; deze martensitische structuur verhoogt de hardheid. Na het verhitten volgt vaak tempering om brosheid te verminderen en taaiheid te verbeteren. Daarnaast kan oppervlakteverharding plaatsvinden: carbureren, nitroeren, en vlam- of inductieverharden die alleen een harde buitenlaag oplevert terwijl de kern taai blijft.

In beton, hout en kunststoffen is uitharden doorgaans een tijdafhankelijke sterkteontwikkeling. Beton verhardt door een hydratatiereactie tussen cement en water, wat sterkte toeneemt over dagen tot weken. Polymerenk en lijmen bereiken hun eindsterkte door polymerisatie of crosslinking. Ook bij sommige kunststoffen en composieten kan verharding plaatsvinden door additionele reacties of afkoeling van het materiaal.

Uitharden is daarmee zowel een breed technisch begrip als een verzamelnaam voor concrete processen die leiden tot hogere hardheid, slijtvastheid of sterkte. Het begrip varieert afhankelijk van het materiaal en de gewenste eigenschap, van oppervlaktebehandeling tot volledige materiaalverandering.