Schildkleuren

Schildkleuren, in de heraldiek ook wel tincturen genoemd, zijn de kleuren die op een schild of wapenfiguur voorkomen. Ze vormen samen met metalen en vachten de belangrijkste bouwstenen van een wapen en bepalen mede de herkenbaarheid en uitstraling ervan.

De klassieke schildkleuren onderverdeeld in metalen en kleuren omvatten: goud (Or) en zilver (Argent) als metalen, en rood (Gules), blauw (Azure), groen (Vert) en zwart (Sable) als kleuren. Daarnaast komen purper (Purpure) en tenne (Tenné, oranje/bruinachtig) voor. Verder worden vachtpatronen zoals ermijn, erminois en pean als furs onderscheiden, waarop de kleuren en metalen vaak bedrijfsde vormen en patronen.

Symboliek speelt een belangrijke rol bij schildkleuren. Veel gebruikte associaties zijn: goud staat voor welvaart en vrijgevigheid; zilver voor vrede en oprechtheid; blauw voor loyaliteit en waarheid; rood voor moed en kracht; groen voor hoop en loyaliteit in de liefde; zwart voor standvastigheid en sometimes rouw. Purper wordt soms geassocieerd met soevereiniteit en waardigheid, terwijl tenne aan stoffelijkheid en rijkdom kan verwijzen. De exacte betekenissen kunnen per regio en periode verschillen, maar de symboliek helpt bij het interpreteren van wapens.

Een belangrijke regel in de heraldiek is de regel van tinctuur: afwisseling tussen kleur en metaal (bijvoorbeeld geen kleur op kleur of metaal op metaal) zodat het wapen goed leesbaar blijft. Deze regel versterkt de contrastrijkheid en herkenbaarheid van het schild.

Tegenwoordig worden schildkleuren nog steeds gebruikt in officiële wapens van steden en families, maar ook in logo’s en emblemen, waar dezelfde principes van contrast en symboliek gelden.