symboliek

Symboliek is het begrip en toegepast gebruik van symbolen om ideeën, concepten of dingen te representeren. Het begrip komt voor in talen, literatuur, kunst, religie en cultuur. Symboliek verwijst zowel naar de praktische inzet van symbolen als naar de studie van hoe symbolen betekenis dragen en overdraagbaar zijn.

In literatuur en kunst gebruiken schrijvers en kunstenaars symbolen (voorwerpen, kleuren, dieren, handelingen) om diepere werelden of waarheden uit te drukken die verder gaan dan de letterlijke betekenis. Interpretatie is vaak contextafhankelijk en open voor verschillende lezingen.

In de semiotiek wordt symboliek beschouwd als een type teken in een tekenstelsel, naast iconen en indexen. Symbolen hebben betekenis die door conventie is toegekend en kan variëren per cultuur en tijd.

Historisch heeft het Symbolisme als beweging in de literatuur en beeldende kunst zich gericht op het tonen van innerlijke ervaringen en transcendente realiteit via metaforische beelden, met aandacht voor het subjectieve en het suggestieve vermogen van tekeningen en woorden.

Symboliek in bredere zin omvat religieuze, mythologische en nationale symbolen, die collectieve betekenissen dragen en identiteit of waarden communiceren. De betekenis van symbolen is vaak verweven met geschiedenis, traditie en maatschappelijke context, waardoor wat als symbool geldt per cultuur kan variëren.