Publicatieregels

Publicatieregels zijn de normen en procedures die gelden bij het publiceren van wetenschappelijke en professionele teksten. Ze dragen bij aan de betrouwbaarheid, reproducibiliteit en transparantie van onderzoek en worden doorgaans vastgesteld door tijdschriften, conferenties en instellingen. De regels bepalen wat er van een manuscript wordt verwacht in termen van inhoud, vorm en integriteit.

Belangrijke onderdelen van publicatieregels zijn onder meer auteurschap en contributie, de referenties en citatiestijl, en de verwerking van figuren en tabellen. Auteurschap geeft aan wie als auteur wordt geregistreerd, welke bijdrage vereist is en in welke volgorde de namen verschijnen, vaak met een correspondentiepersoon. Regels omtrent plagiaat, self-plagiarism en bronvermelding waarborgen intellectueel eigendom en academische integriteit. Ook collage- en beeldrechten, dataverstrekking en codepublicatie kunnen hieronder vallen.

Het publicatieproces omvat doorgaans de indiening van een manuscript, peer review (onafhankelijke beoordeling door vakgenoten), revisies en uiteindelijke acceptatie of afwijzing. Na publicatie kunnen er productie-taken volgen zoals opmaak en proofreading. Ook de rechten rondom publicaties, licenties en open access worden geregeld: auteursrechten, licentievoorwaarden (bijvoorbeeld CC-BY), embargoregelingen en de beschikbaarheid van data en materialen.

Ethiek speelt een centrale rol: conflicten met belangen, onderzoeksintegriteit, correct omgaan met aanpassingen of problemen in afbeeldingen en data. Bij ontstane fouten kunnen errata, corrigenda of retracties volgen. Publicatieregels beogen zo een transparante en verantwoordelijke disseminatie van kennis te stimuleren.