Patiëntserum

Patiëntserum is serum dat afkomstig is uit het bloed van dezelfde patiënt voor wie de behandeling bedoeld is. Het wordt vooral toegepast in autologo-therapieën, waarbij het genezende eigenschappen van de patiëntzelf gebruikt worden om immunologische reacties en overdracht van ziekteverwekkers via donormaterialen te voorkomen. In de klinische praktijk wordt patiëntserum het meest ingezet in de oogheelkunde als autoloog serum oogdruppels en, minder frequent, in dermatologie en wondzorg.

Bereiding en omgang: bloed wordt afgenomen onder steriele omstandigheden en blootgesteld aan een clotting-proces. Vervolgens wordt het bloed gecentrifugeerd om serum van het bloedplaatjesrijk deel te scheiden. Het serum wordt onder steriele condities verder verwerkt, eventueel gefilterd en getest op infectieuze agentia. Voor oogdruppels wordt doorgaans een verdunde formule gebruikt, bijvoorbeeld 20% serum opgelost in sterile zoutoplossing of preservatiefvrije kunsttranen. In sommige gevallen kan 100% serum worden gebruikt, afhankelijk van lokale protocollen en medische indicatie. Het serum wordt in porties bewaard, meestal ingevroren, en na ontdooien gebruikt, zonder herhaaldelijke bevriezing.

Toepassingen en effectiviteit: autoloog serum oogdruppels worden toegepast bij ernstige droge ogen, keratopathieën, persistente epitheeldefecten en bepaalde chemische brandwonden aan het oog. In wondzorg en huidziekten wordt topicaal autoloog serum gebruikt om genezing te ondersteunen bij chronische wonden en inflammatoire huidaandoeningen. De effectiviteit kan variëren en hangt af van de indicatie, de kwaliteit van het serum en de verwerking in de zorgsetting.

Veiligheid en regelgeving: autoloog serum heeft meestal een lager risico op immunologische reacties en ziekteoverdracht dan donorserum, maar bevat alsnog risico’s door besmetting of verwerking. Naleving van sterile techniek en lokale regelgeving is vereist, evenals adequate opslag en labeling. Zie ook: autologe serumtherapie, serumoogdruppels.