Organbevaring

Organbevaring is het geheel van technieken en procedures die worden toegepast om donororganen tijdens de periode tussen uitname en transplantatie in een toestand van levensvatbaarheid te houden. Het doel is ischemie‑reperfusie‑schade te voorkomen en de kans op succesvol transplanteren te vergroten. De bewaardingsmethode beïnvloedt de kwaliteit van het orgaan en de tijd waarin het beschikbaar blijft.

Traditioneel wordt statische koude opslag toegepast: het orgaan wordt gekoeld en bewaard in een speciale bewaarsolutie. Deze methode verlaagt de stofwisseling en beperkt beschadiging door ontbrekende bloedtoevoer. Moderne ontwikkelingen omvatten machineperfusie, waarbij het orgaan continu wordt gepompt met een perfusievloeistof en van zuurstof wordt voorzien; dit kan onder koude temperaturen of bij normothermie plaatsvinden. Machineperfusie maakt langere bewaartijden mogelijk en biedt de mogelijkheid om de werking van het orgaan vóór transplantatie te beoordelen.

De bewaartijd verschilt per orgaan en per bewaarwijze. Nieren kunnen vaak langer bewaard worden in koude opslag dan veel andere organen; lever, alvleesklier, hart en longen hebben doorgaans kortere marges, hoewel machineperfusie deze tijden kan verlengen en de beoordelingsmogelijkheden kan verbeteren. Preciese tijden hangen af van protocollen en logistiek.

Tijdens het proces vindt uitname, spoelen van het orgaan met bewaarsubstantie, koeling of perfusie, en transport naar het transplantatiecentrum plaats. Voor elk orgaan wordt vooraf een beoordeling gedaan op compatibiliteit en toestand. Na transplantatie wordt het orgaan onder toezicht van artsen geplaatst en gevolgd.

Organbevaring is een actief onderzoeksgebied gericht op het verminderen van ischemie‑reperfusie‑schade, optimalisatie van bewaarsystemen en de ethische en regulatoire aspecten rondom orgaanverdeling en donorconsent.