transplantatiecentrum

Een transplantatiecentrum is een gespecialiseerd medisch centrum, meestal onderdeel van een ziekenhuis, dat alle fasen van orgaantransplantatie coördineert en uitvoert. Het omvat de beoordeling en inschrijving van kandidaat-ontvangers, donorbeoordeling en -verwerving, orgaantoewijzing en logistiek, orgaanpreservatie, de transplantatie-operatie en de daaropvolgende zorg en nazorg. Daarnaast verzorgt het centrum de langdurige follow-up, immunosuppressietherapie en het beheer van complicaties. Het opereert vaak in samenwerking met nationale of regionale transplantatienetwerken en registraties die de toewijzing van organen regelen.

Transplantatiecentra bieden diverse diensten: verwijzing en pretransplantatie-evaluatie (medisch, psychologisch en sociaal), toewijzing op basis van nationale of regionale allocatiesystemen, logistieke coördinatie voor organentransport, de transplantatie-operatie en postoperatieve zorg zoals immunosuppressiebehandeling, monitoring op complicaties en revalidatie. Veel centra hebben ook een levende-donorprogramma, waarbij donoren chirurgisch betrokken raken onder strikte veiligheidsprotocollen.

Transplantatiecentra richten zich op verschillende organen, zoals nieren, lever, hart, longen, pancreas en dunne darm, en op samengestelde weefseltransplantaties. Ze bedienen zowel volwassenen als kinderen en kunnen, afhankelijk van de instelling, ook gecombineerde transplantaties uitvoeren. Donorzorg en -veiligheid staan centraal, net als de ethische beoordeling van donorinschrijving en toewijzing.

Kwaliteit en governance: centra registreren uitkomsten, voeren kwaliteitsmetingen uit en werken volgens nationale en internationale normen. Ze zijn aangesloten bij accreditatie- en meldingssystemen en leveren gegevens aan nationale transplantateregistraties. Daarnaast draagt het centrum bij aan onderzoek naar donorselectie, orgaanpreservatie, immunosuppressie en immuunrespons, en aan innovatie zoals betere preservatietechnieken en uitbreiding van de donorpool.