Olijvenoogst

Olijvenoogst is het jaarlijkse proces waarbij olijven aan de boom worden verzameld voor verwerking tot olijfolie of tafelolijven. Het begrip omvat zowel de selectie van rijpheid als de oogstmethode en vormt een cruciale voorwaarde voor kwaliteit en smaak. In de mediterrane teelten van Spanje, Frankrijk, Italië en Griekenland vindt de oogst meestal plaats tussen augustus en november, afhankelijk van ras, klimaat en gewenste rijpheid. Olijven bestemd voor olie worden vaak eerder geoogst dan die voor tafelgebruik, omdat jongere vrucht minder vet minder bitter smaakt maar wel hogere polyfenolgehaltes kan hebben.

Oogstmethoden variëren van handpluk tot mechanische oogst. Handmatig plukken met rieten haakborden maakt kwetsbare vruchten mogelijk zonder veel schade, maar is arbeidsintensief. Mechanische schudapparatuur en bewegende draden netten vallen vruchten sneller af en zijn in grootschalige teelten gebruikelijk; ze kunnen echter schade veroorzaken aan takken en vruchtgewicht, waardoor snelle verwerking noodzakelijk is.

Na de oogst volgt sortering op rijpheid en beschadiging. Voor olie worden de olijven doorgaans direct naar de verwerking gebracht, gewassen en geperst of gecentrifugeerd om olie te scheiden van de vruchtvlees. Voor tafelolijven volgt een proces van zuurstroom of brine-fermentatie, meestal gevolgd door inname, vaten of potten en verpakking.

Kwaliteit wordt beïnvloed door rijpheidsgraad, variëteit en opslagomstandigheden. Duurzaamheid en arbeidsomstandigheden winnen aan belang in moderne productketens. Olijvenoogst is daarmee zowel een agrarisch als economisch kritisch moment in de olijventeelt.