Milieucontaminanten

Milieucontaminanten zijn stoffen die in het milieu terechtkomen en schadelijke effecten kunnen veroorzaken voor mens en ecosysteem. Ze kunnen voorkomen in lucht, water, bodem en in de voedselketen en vaak lang aanwezig blijven of verder verspreiden.

Tot deze groep behoren onder meer persistente organische stoffen (POPs) zoals PCB’s en DDT, zware metalen zoals lood, kwik en cadmium, pesticiden, industriële chemische stoffen, PFAS, microplastics en farmaceutische resten.

Kenmerkend is dat ze vaak lang in het milieu blijven (persistentie), zich kunnen ophopen in organismen (bioaccumulatie) en zich via de voedselketen kunnen verspreiden. Ze kunnen via lucht, water, bodem of voedselinname bij mensen en ecosystemen terechtkomen, wat onder meer gezondheids- en ecologische risico’s met zich meebrengt.

Monitoring en regelgeving zijn gericht op het vaststellen van concentraties en het beheersen van risico's. In de EU en Nederland bestaan milieukwaliteitsnormen, risicobeoordeling en toezicht, plus maatregelen om bronnen te beperken en verontreinigde locaties saneren. Doel is om blootstelling te verminderen en de milieukwaliteit te beschermen.

Beheersing vereist preventie, vervanging van gevaarlijke stoffen, beter afvalbeheer en sanering van verontreinigde locaties. Opkomende verontreinigende stoffen zoals PFAS en microplastics vormen huidige uitdagingen en vragen om voortdurende wetenschappelijke evaluatie en aanpassing van normen.