Landzoogdieren

Landzoogdieren zijn zoogdieren die voornamelijk op het land voorkomen en zich meestal voortplanten door levende jongen voort te brengen. Binnen de zoogdieren onderscheiden we drie hoofdgroepen: Monotremata (eierleggende zoogdieren zoals het vogelbekdier en de echidna), Metatheria of buideldieren (zoals kangoeroes en koalas) en Eutheria, de placentale zoogdieren (bijvoorbeeld mensen, honden, olifanten en muizen). Alle landzoogdieren kenmerken haar, melkklieren en warmbloedigheid. Ze ademen lucht en hebben doorgaans een skeletaal en gehoorbeentjes die gespecialiseerd zijn voor het horen van geluiden.

De lichaamsvormen en leefstijlen van landzoogdieren variëren sterk. Ze zijn aangepast aan diverse terrestrische habitats, zoals bossen, graslanden, bergen en woestijnen. Sommige soorten zijn snelle renners, andere klimmers, gravers of herbivoren die lange afstanden afleggen; er zijn ook opportunistische en parapluvormige voedingsstrategieën. De meeste landzoogdieren zijn omnivoor of carnivoor, maar herbivoren komen ook veel voor.

Voortplanting vertoont verschil tussen de drie groepen: monotremen leggen eieren en geven melk aan hun jongen; buideldieren hebben een korte zwangerschap en ontwikkelen zich grotendeels in een buidel; placentale zoogdieren kennen een langere dracht, waarna geboren jongen vaak goed ontwikkeld zijn. Ontwikkeling van landzoogdieren vindt plaats in een lange evolutionaire geschiedenis vanaf therapsiden in het Paleozoïcum, met grote diversificatie in het Cenozoïcum.

Behoud en bedreiging: veel landzoogdieren hebben te maken met habitatverlies, jacht en klimaatverandering. Bescherming van populaties en habitats is cruciaal voor hun voortbestaan.