gehoorbeentjes

Gehoorbeentjes, ook wel gehoorbotjes genoemd, vormen een keten van drie kleine botjes in het middenoor die geluidstrillingen doorgeven van het trommelvlies naar het slakkenhuis van het binnenoor. De botjes heten malleus (hamer), incus (aambeeld) en stapes (stijgbeugel). Samen zorgen zij voor mechanische versterking en impedantie-aanpassing van geluid.

Locatie en structuur: Ze bevinden zich in het middenoor tussen het trommelvlies en het ovale venster van het binnenoor. De malleus is via de handgreep (manubrium) verbonden met het trommelvlies, de incus vormt de schakel tussen malleus en stapes, die op zijn beurt het ovale venster raakt. De stapedius- en tensor tympani-spieren hechten aan de gehoorbeentjes en fungeren als dempmechanismen bij luid geluid.

Functie: Door een combinatie van een lever-actie en het verschil in oppervlak tussen het trommelvlies en het ovale venster wordt geluidstrilling efficiënt omgezet in vloeistofgolven in het binnenoor. Dit leidt tot betere impedantiematching tussen lucht en vloeistof, waardoor de gehoorprikkel beter kan worden doorgegeven.

Ontwikkeling en variatie: De gehoorbeentjes ontwikkelen zich uit kraakbeen in de kieuwbogen; malleus en incus komen uit de eerste kieuwboog, stapes uit de tweede kieuwboog. Bij volwassenen zijn ze meestal goed beweeglijk; aandoeningen of verwondingen kunnen beweging belemmeren.

Klinische relevantie: Aandoeningen van de gehoorbeentjes, zoals otosclerose of trauma, kunnen leiden tot conductief gehoorverlies. In selecte gevallen kunnen chirurgische ingrepen zoals stapedotomie of stapedectomie de werking herstellen.