Lactatie

Lactatie is het fysiologische proces waarbij de melkklieren melk produceren om nakomelingen te voeden. Bij zoogdieren vindt lactatie plaats na de bevalling; bij mensen speelt het een cruciale rol in de voeding en immunologische bescherming van de pasgeborene.

De melkproductie wordt geregeld door hormonen. Prolactine stimuleert de aanmaak van melk in de melkklieren, terwijl oxytocine de melkreflex veroorzaakt waardoor melk naar de tepel wordt geleid. Tijdens de zwangerschap zorgen oestrogeen en progesteron voor borstontwikkeling; na de bevalling dalen deze hormonen.

Colostrum verschijnt in de eerste dagen; daarna volgt overgangsmelk en uiteindelijk rijpe melk. De samenstelling van moedermelk past zich aan de behoeften van de baby aan en ondersteunt groei en ontwikkeling.

Moedermelk levert water, koolhydraten (lactose), vetten en eiwitten en bevat immunoglobulinen en andere immuunfactoren. Het biedt voedingsstoffen en immuunbescherming en kan een positieve invloed hebben op de darmflora van de zuigeling.

Veel gezondheidsexperts raden aan om ongeveer zes maanden lang exclusief borstvoeding te geven, indien mogelijk, en daarna voort te zetten met aanvullende voeding en borstvoeding tot twee jaar of langer. De duur varieert per moeder en kind en kan door omstandigheden veranderen.

Mogelijke problemen zijn onder andere borststuwing, verstopte melkkanalen en mastitis, evenals moeilijkheden bij het aanleggen. Voldoende huid-op-huidcontact, correcte aanligging en begeleiding van lactatiekundigen of zorgverleners kunnen helpen bij het behoud van een goede melkproductie.

In de dierenwereld is lactatie eveneens essentieel voor de voeding van jongen, met soortspecifieke patronen in duur en intensiteit.