Koolstofarme

Koolstofarme is een term die in het Nederlands wordt gebruikt om producten, processen, systemen of maatschappelijke keuzes te beschrijven die een lage uitstoot van koolstofdioxide (CO2) en andere broeikasgassen kennen in vergelijking met gangbare alternatieven. De term verwijst meestal naar de hele levenscyclus van een product of activiteit, van grondstoffen tot productie, gebruik en end-of-life.

Veel voorkomende toepassingen zijn koolstofarme elektriciteitsopwekking uit hernieuwbare bronnen zoals wind en zon, koolstofarme transportmiddelen (elektrische voertuigen, waterstoftoepassingen) en koolstofarme bouwmaterialen (bijvoorbeeld beton met minder CO2-uitstoot). Daarnaast wordt ook gesproken over koolstofarme voeding en dieetkeuzes, waarbij minder dierlijke producten meestal leidt tot lagere CO2-intensiteit.

Om koolstofarme claims te beoordelen worden vaak life cycle assessment (LCA) en koolstofintensiteit gemeten. Emissies worden onderscheiden naar scope 1, 2 en 3. Beleidsmakers in de EU en daarbuiten stimuleren koolstofarme opties met subsidies, CO2-prijzen en regelgeving; benchmarking en productlabels spelen een rol, maar kunnen leiden tot greenwashing als data niet betrouwbaar is.

Belangrijke uitdagingen zijn onder meer het ontbreken van uniforme definities, de afhankelijkheid van referentiepunten en de moeilijkheid om indirecte (scope 3) emissies te meten. Daarnaast kunnen emissies verschuiven naar andere locaties of sectoren, en bestaat het risico van rebound-effecten waarbij efficiency tot hogere totale emissies leidt. Koolstofarme opties blijven zo mede afhankelijk van technologische vooruitgang, data-kwaliteit en beleidskaders.